Co to są przestrzenie zamknięte i niebezpieczne? Jakie są główne zagrożenia?

Przestrzenie zamknięte i niebezpieczne to m.in. kanały ściekowe i burzowe, studnie i studzienki kanalizacyjne, tunele, rurociągi, zbiorniki czy różnego rodzaju kotły. To także otwarte obiekty produkcyjne/technologiczne np. oczyszczalnie, przepompownie, gdzie znajdują się miejsca z utrudnionym wejściem/wyjściem, a ich specyfika jest zagrożeniem dla zdrowia lub życia ludzi.


Do głównych zagrożeń pracy w takich warunkach zalicza się zatrucia i/lub uduszenia przez kontakt z gazami trującymi lub przebywanie w miejscu z niedostateczna ilością tlenu. Dlatego ważne jest należyte przygotowanie do takiej pracy i znajomość jej organizacji oraz dostępnych zabezpieczeń (nawet jeśli jest to praca krótkotrwała!)

Prace w przestrzeniach zamkniętych BHP: szczególne wytyczne

Zgodnie z §81 rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca, który organizuje pracę w szczególnie niebezpiecznych przestrzeniach, ma obowiązek precyzyjnie określić wymagania dotyczące BHP przy ich wykonywaniu. Co więcej, jest zobowiązany zapewnić:

• stały nadzór: w takich przestrzeniach nadzór powinien być stały i powinien obejmować osoby wyznaczone do tego celu,

• odpowiednie środki zabezpieczające: pracodawca musi zapewnić odpowiednie środki zabezpieczające, które zminimalizują ryzyko dla pracowników,

• instruktaż pracowników: każdy pracownik wykonujący prace w przestrzeniach zamkniętych powinien być objęty instruktażem, który obejmuje imienny podział pracy, kolejność wykonywania zadań oraz szczegółowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy w takich warunkach.

Osoba wydająca polecenie wykonania takiej pracy powinna sprawdzić, czy przygotowania organizacyjne i techniczne zapewniają bezpieczeństwo pracownikom podczas wykonywania pracy. Pracownik, który wykonuje prace wewnątrz danego zbiornika powinien być asekurowany przez co najmniej jedną osobę, znajdującą się na zewnątrz.

Prace w przestrzeniach zamkniętych i niebezpiecznych - bezpieczeństwo pracowników

Podczas wykonywania prac w przestrzeniach zamkniętych pracodawca ma obowiązek zapewnić stały nadzór nad pracownikami. Jest to niezwykle istotne, ponieważ ryzyko związane z pracą w takich warunkach może być znaczne.

.Pracownicy wykonujący prace w przestrzeniach zamkniętych i niebezpiecznych powinni być wyposażeni w następujące środki ochrony: 

– szelki bezpieczeństwa z linką, 

– hełm i odzież ochronną,

– sprzęt izolujący (ochronny dla układu oddechowego) - nie ma wymogu użycia owego sprzętu, jeśli nie ma zagrożeń dla życia i zdrowia tj. stwierdza się nieobecność szkodliwych gazów oraz poziom stężenia tlenu w atmosferze pomieszczenia wynos co najmniej 18%.

Prace w przestrzeniach zamkniętych BHP - informacja i przygotowanie kluczem do bezpiecznej pracy

Przed rozpoczęciem prac w zbiorniku czy innej przestrzeni zamkniętej, osoba kierująca pracownikami musi zapewnić im kompleksową informację dotyczącą:

• Zakresu pracy, jaką mają wykonać.

• Rodzaju zagrożeń, jakie mogą się pojawić w trakcie wykonywania pracy.

• Niezbędnych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej oraz sposobów ich prawidłowego stosowania.

• Sposobu komunikacji między pracownikami wewnątrz przestrzeni zamkniętej a osobami nadzorującymi prace na zewnątrz.

• Postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia.

Prace w przestrzeniach zamkniętych i niebezpiecznych wymagają szczególnej uwagi i dbałości o bezpieczeństwo pracowników. Pracodawcy mają obowiązek zapewnić nie tylko odpowiednie środki zabezpieczające, ale również szczegółowe szkolenie i instruktaż pracowników. Bezpieczeństwo pracowników powinno być zawsze priorytetem, a świadomość zagrożeń oraz właściwe przygotowanie, są kluczowe dla zapewnienia bezpiecznej pracy w tego typu warunkach.